Chhana blog

TLEIRAWL HUAISEN LALRINDIKI CHANCHIN Pu Sãnghmingthanga leh pi Laltlanmawii te fa pali zînga a upa ber dawttu ni tura July ni 18, 1987-a Kawrthah damdawi Ina lo piang Lalrindiki hi nausen duhawm tak a ni a. A lo len deuh hnuah pawh hmeichhe naupang ria thlirh thlerh, inkhaithli tak, meng bial kâk mai, tahbelh lo tak a ni nghe nghe. An unau chu, an upat dan indawtin - Vanlalzârzokima, Lalrindiki, Lalrinnunga leh Lalhruaitluangi te an ni. Kum li mi lek a nih laiin hetiang hian a tawngtai a: “Aw Lalpa, kan Pathian, kan rethei êm êm a, pitar leh putar chiah kan nei a. Ka nu Lawmpuii te anga hausain min han siam ve khanglâng teh,” tiin. ‘Ka nu Lawmpuii’ a tih hi an thenawma mite an ni. An chhungkhat laina leh then leh rualte pawh a tihlimin lawm a hlawh thei hle a; chhawnchhaih nuam an ti thin hle. Rindiki hi midang tâna thilphal tak, thiante hâu ngai lo, midangin thinrim taka an hauh pawha nuih za tlat thin a ni a. A chhungten a thian thenkhat, nungchang mawi vak lo chi an nih avan...

DULLAI SIAL LEH VANKAL SIAL Dullai khua hi tuichangral chhaklam a awm ani a, a khaw hmingthan na ber pwh sial lian a awm vang hi ani.answi dan cuan se vulh thei takhmeithai pakhat hi a awm a,a se zing a pakhat chu a than a tha bik hle a,chi thlah atan tiin a chal thlegin a vulh a.a han chal meuh chuan namenlovin a chakin a lian em em mai a,a en tur rigwt hian khwdang atagin an kal huai2 thin ani. Dullai khaw kiang lawkah chuan chikhur a awm a,chu chi al cu sial hian an duh em2 a,an tlan huai2 thin a. Ngeih pwh an ngeih hle a,an duhtwk a an tlan ngat chuan an mam kawng2 thn ani.chu chi khur chu khwdang sial pwn an hre ve ta a,an va tlan ve thin a,mhs dullai selian chuan a lo keipui sa hauh tlat thin a,an tlan tha gam gailo. Vankal hi tuichangral chhak lam a awm bwk ani a,mhs dullai khua nen chuan khwkar hla tak ani.vankal ahhian sial lian lh chak tak a awm ve bwk a,dullai khaw bul a chikhur chu se dang nen tlan ve an tum a,mhs dullai sialin alo hauh tlat avang chuan an insi thin a...

PI HMUAKI (A chanchin tlangpui ka kai tawi zuai zuai.) Mizo zinga hla phuah thiam hmasaber a ansawichu pi hmuaki ani a.ngente mi ani.chutih hunlai vel chu AD1780 vel niin an hria.pi hmuaki hunlai vel hi,run leh tiau inkara mizote awm lai vel niin ansawi ber. Pi hmuaki hi a naupanlai atang rengin naupang danglam tak ani a,thiante zingah pawh awm manglovin,tar leh upa lam deuh hlir akawm thin niin ansawi.hmasang thawnthu tar hovin ansawi te chu a ngaithlak nuam tih zawng tak ani a.alo upa ta deuh2 a.hla phuah a lo ching ta a.amah hi milungleng thei tak anii ve reng2 a,ahla phuah pwh hi amah vekin asa hlerh2 thin a,nula hmeltha tak ngaihnobei tak ani bawk a.ahla chu mite pawn an sa ve duh ta viau mai a.alo lar ta hle a.mite chuan pi hmuaki anti ta huai2 mai ani. Amah hi mi nungchang tha tak.ti zawk2lo,leh inngaitlawm chi tak ani bwk a,nakinah chuan mi thenkhatten an itsik ta tlat mai a.a hmingthanna chu tihbwrhban a tihhlum hial an lo duh ta a.amah haw tu te zingah hian lal le...

MI HUAISEN PUALKHAWIA R.Lalchanchinmawia. He lei hringnun hian, mite hriat hlawha lâr hluai tura vohbik a nei em ni chu âw ka ti rilru thin. Huaisen dân in ang rau rauahte hian thenkhat ninawm khawpa an chanchin kan sêp rawtui laiin thenkhat erawh chu tu khawkha hriat leh sawi zui vak hlawh lovin leilungah hian an lo luangral tawh a. An lansarh ve loh avang maiin an huai dân a nêp deuh anga sawi mâm theih hauh lo, mi huaisen biru tam tak thisên hian zoram leilung hi a lo al tawh a ni tihte hi, a chhin pawha kan ngaihtuah ngai pawh ka ring meuh lo ve. Tuna kan sawi tûr mi huaisen Pualkhawia pawh hi, a thâwia sawi thâwm pawh kan la hre hlawm kher âwm lo ve. Pualkhawia hi patê tak tê, ring reha kiu thû lek, hmeichhia phei chu ni se, mâwn âr chuk phâk an tih ang lek tûr a ni a. Mi pawi sawi zawnga khawsa chi ni lo mahse, a huaisen ang bawkin a ngawhngauin a ngawhngawl a. A duh lohnaah chuan lal meuh pawhin tih ngaihna a hriat loh. Dik nia a hriatah chuan, a chungah engpawh lo thleng...

1968 kum tawp lam kha ni ta in ka hria, hmun hrang rang ah duty in kan kual na sa hle a, heta ka thil tawn pa khat tun thleng a ka theihnghlih theihloh leh, ka thin ti rim bawk si, ka inchhir reh theih lohna ni bawk hi kan sawi mai mai ange. Maite khua inkahna kha MNF in vai kan lambun tawh ah chuan kan hneh ber tum ani awm e.kan kahhlum tak ai khan kurung chhia thuk zet mai hi a awm a, kha ta tla lut kha an tam zawk fe ani,(naxalite ho hi kan hre theuh awm e, an in pawh hi vawmtlak kan tih ang chi leh,hetiang khur thuk pui pui hi an laia.a hnuai lamah hian fei kibar ang chi zuk in vih na tur an phun fur thin a ni,hman kum a CRP an lambunte kha ,an tlan chhia kha,dai thut ang leh he tiang khur a zuanglut apiang kha a vanduai an ni ma anih kha.)ambush position a fuh bawk a, kawr ruam rai deuh zal leh kawng kal te lan chian theihna lai tak hi ani a.kan rinai daih a, an lo tam a vang leh ralthuam kan in neih that hleih em avangin kan hup barh theilo mai pawh a,70 chuang zet zawt...

phone a tangin ka'n type leh tlauh tlauh a,hautak ve det... Rairahtea chu kawrpawl hoin an man a.... Rairahtea nupui leh a fapa Chhawnabawraza-te chuan an pa tuichawi tura kal chu an lo nghak reng a,a lo haw thei si lo mangang leh hrilhhai takin an awm ta a. Van atang chuan van chung nulain a lo thlir reng a,a nui leh hak thin, a nu chuan, "enge maw i nuih leh thin le?" an ti a,van chung nula chuan,"khu lei a nufate khu ka khawngaih em a ni, an pa kawrpawl hovin an man sak a an nghak chhuak thei bawk si lova,mal kan sawm ange", ati a, tichuan mal a sawm ta a. Chhawnabawraza chu a tah a amit atanga rangkachak tui luangchhuak thei leh a nuih a tangka phuh chhuak theiah mal chu a sawm ta a. An nufa(chhawnabawraza) chuan lui kan a ngai bawk si,an pa ber a bo tawh bawk si, anu chu a mangang ta em em mai a,a nau puak chuan, "ka nu ka puakpuan hmawrfemin tui a dehna lam a piang lo lau sela,kan kalsan lam a piang lo thuk zel rawh se ti rawh" ati ta mai,...

LIANDANGA LEH MENTHANGI: **********<++>*********** by Tluangtea Luzsei Liandanga leh Menthangi chu Halkha ram Hairâwn khua a nula leh tlangvâl inngaizawng an ni a, lo lam ah te in lâwm in, a hrangin hna an thawk dun a, an hlim thei hle thin a ni. Zan khat chu Liandanga'n a nula hnênah, "Naktuk zing chu di i zu phur ang hmiang,"tiin a sawm a, Menthangi chuan,"Mi chawnlâm lai ni suh sela,i thu ka hnial lo, Ram a reh lutuk ang a, Tiphûl râl a hlauhawm dawn lo'm ni ?" tiin a hnial deuh a, Liandanga chuan," Tiphul ral mai mai chu, a chhukah, 'Hû'ka ti ang a, a chhovah,'Hâ'ka ti ang a; zâwng ûmin ka ûm mai dawn alawm,"a ti a, a tlangvalpan a sawm ngun em vang chuan a zawm ve ta a, chutih lai chuan, Tiphul khuaa laina nei mikhual pakhat a lo awm ve reng mai a, chu chuan Tiphul khua a lo hriattir a, he tih lai hian Tiphul ral chu an hlau hle nghe nghe a. A tukah chuan di phur tur chuan an thawk chhuak a,kalkawngah hlim takin...

Ngheng tawlah, sai awnah, Aruh no no chhuakah, thlengpui khup hnu thal leh thei lo kei ka tiam dai dak, dai dak, A che che sih hlawkah. Ngur kan lal lai, sailo ngurpui kan lal lai: kan thle lel lel kan thlunglu, kan vai riai riai kan chawnban; Kan per chhek chhek kan pheikhawng, khawng lehzual. Bingte, sairawkah, sairawkah le, changpanah le, piring parang kaikun dim diam, tuana tuana ka se hawl rawh,Hawlkim rawh,hre thei rawh dim diam takai, Tin dialah tin dial ah, Naktukah khua var sela, Inkawm leh dial dial ang u. Mahni in lam hawi theuh ah

Naupang huaisen chhandama ti a hindi ah leh mizo subject kan zir thin kha kan la hre reng awm e, a chanchin I’n ngaithla dawn teh ang.Amah hi Pu aitluanga leh Pi Lallawmi te fa swm zinga anaupang lam atanga chhiara pathumna niin November ni 30, 1963-ah khan Chungtlang khua, Vaizakhama khua ni thin, Keitum bul lwkah a piang a.A pianna khua hi tunah chuan khwram a ni tawh. Kum thum a nih, 1966-ah chuan a chhang, Lalchhuanliana chu a piang chauh a, a lâi pawh a la damchian hmain Mizoram buai avangin sipaiho chuan tihluihnain Bungtlangah an sawi khwm a. Hetih lai hian Chhandama hi naupang a tak, lawm hlawh tak a ni tawh a. Bungtlang khaw lam pan chuan amahin a kal ve terh2 thei twh a ni. Bungtlang an thlen dwn tepah chuan lugphun sang tak mai a lo awm a. Chumi bula ek lo awm a han hmuh chuan a nu hnenah, “Ka nu, hei hi eng ek nge?” tiin a zawt a. A nuin, “Mihring ek a nih kha,” tiin a chhang a. Chhandama chuan mihring an ni tih a la hriat loh avangin mak a ti hle a. ‘Engtin nge...

Zahmunga hi Hawirehlova fapa mal a ni a. Kum 1894-ah a piang a, a pian tirh atangin a ha hi a to sa vek a; tin, a khabe ruh leh a ha hi a inzawm vek a. A pian tirh atanga a thih thlengin ha nget leh na a nei a lo a, pakhat mah a bal lo bawk. A ha hi a hriamin a chak hle a, vawi khat chu lal ina zu an in hona-ah Pu Salthuama(naupang a nih lai) chuan satel puitling hi a rawn chaih(kai) a, athiante chuan,”Zahmung, i ha hi a hriam hle mai a he satel nghawng hi i seh chhum thei angem?” an ti a. Pu Zahmunga chuan, “Rawn la ula a ni mai a lawm,” a ti a. Satel chu an rawn la a, a lu rawn lawr chu a nghawngah chuan a lo seh chum sak hmawk mai a, a thial sawm nghal a, a lem vek mai a ni an ti. Tin, tuibur dawn(dardawn) hi per maih loin a seh chhum hmak hmak thei bawk. Tin, sechal vun thlep(thuah) hi vawi khat chilh(seh)ah a seh chin zawng chu rualtakin a tla hmiar thei bawk. A ran vulh leh ramsa a kahte hiandanglamna an ngah hle a, a hmingpawh a than phah hle a ni. A RAN VULH DANGLA...

(A kimchang vak dawnlova, a bu rawn tur ka neilo tlat mai a, ka hriat ang ang leh Amah capt Lalhleia nau pi C.thani Lunglei ami ka va zawh atang ten tlem ka’n thai lang ange.comment lamah kan belh zel ang a, Hriata chhakchhuak type hi tlm kan blh ange..ka lo dah lut zel dawn nia.) A NAUPAN LAI Lalhleia chhangte hi mizoram chhimlam khaw pakhat, Thiltlang khua ah Pu Lalpuia leh Pi Darbuangi te fa pakaw zinga a upa lama pathumna niin, Sept.7.1946 khan alo piang,a naupan lai atang renga mi thil chikmi deuh mai hi ani a,naupang tumruh tak ani a, A thiante a sualin a tithinur ngailo a ni.Naupang thuawih thei tak e ti lo in a duh loh chinah chuan tirh luih harsa tak a ni thung a,a pa Pu Lalpuian nang hi chu i zia a dang mang e,i pu i chhun gei mai a ti fo thin a ni .Kaihbu kaih te, inkawihnawk te a uar hle thin a,hockey te khelin volley ball pawh a khel ve thin a,thiama han sawi tur chu ni lo mahse,a rualpawl tawk han tih tur hi chu a ni ve phak a.A lo leikang deuh a,daivah leh than...

…. (Buizova chanchin tlemteinthlir teng….) Buizova hi Chawngtui hnam niin Tan tlang chhuah lampanga Chawngtui hmuna an awm laia (AD 1710 vel) hming chher tan a ni.Hmeithai fa a ni a,pate lam hmelchhe tak a ni.Buizova hi a zaithiamin mi hneh thei hle mahse a zai loh lai chuan tumah a bulah an awm duh lova,a bialnu 2 te pawn pasal an neihsan a,a nun hi a khawngaihthlakin,a mal ngawih2 reng a ni.N.Vanlaiphah bulahte,Hmuifang tlangahte,Reiek leh E.Phailengahte an insuanzel a ni.A zaithiam avanga sunhlu hnah til leh Ngawi dawh an kham hialte kha chu kan hriat kha. Selesih SANGSARIH vanglaia awm a ni a. A zai hi a tlawk tha hle ni a sawi a ni. A zaithiam zia sawi nan” Buizova a han zai meuh chuan Sunhlu hnahte hi a til er er mai a ni,” tih te, Tuipui ngáwi an dawh a, Buizova chuan, “Luiah lengngha suarah kandan a, Thahnimi runah ka dang zo lo”. tih hi an sa ta mai a, patling pui pui hian lung lian pui pui pu er ur chung hian, “Buizo zai suh,” an ti a, an lunglenglutuk hi an meng t...

    Khawvel chanchina hunlaihawl vellai khan,europe khawmualpui ah cuan thwnthu maktak mai,khualthuthang anih leh dawt anih pawh hriat hleihtheihloh a thang chiam mai a.chu chu tuna kan sawi tur juda vakvai chanchin hi ani.amah hi isua an man hunlai vel a,pilat a puakphur thin kha ani.kawla nichhuak chhiarin pilata rawng a bwl a,pilata kut zungchalin a kawhna lam lamah a tlan dawr dwr thn Ansawidan chuan.pilatan kha tia,'hemifel thisenah hian ka thiang e.'tia kut a sil zawhchiak khan isua hi an hnukchhuak a,cutah,reilote a'n thu hahchawl hlek chu,cartaphillus hian engkhaw sawi set2 lovin,zak kau zawk in a hnungzangah a'n chokidar ui vuak ngheng mai a,chu mai chu la duhtawk lovin ala nuihsawh zui a,"kal vat ta che sua,engahge ila tawi khawmuan vel ni"a ti zui a.chutah isua chu rawn hawi chhuakin chu puakphurpa chu ti hian a chhang ve ta a."mnn, ka kal mawlh ang,mhs nang chuan ka lokir leh hma Chu,milo nghak reng ang' a ti ta a.chumi ni a tan...