LAI/PAWI LAL HUAISEN
DOKULHA CHINZAH
Dokulha hi kum 1851 khan Cherhlun khua ah lo piang in a pa chu Taihmunga Chinzah ni in a nu chu Saitangi Ramliana fanu a ni .
Ramliana hian mumang mak tak nei in a mumang ah chuan thla 2 eng fiah tak leh ni thla in a an lai tat a hmu a,chu ni eng chuan thla eng chu a rawn enkhalh ta a ni, Chu mumang an hrilh fiah na ah chuan thla 2 te chu a fapa Ngulhmunga leh Taithaia an ni a,ni ve thung erawh chu Saitangi leh a fate an ni a,Saitangi fapa te ho Dokulha te unau rual tlang hrang hranga lalna chang ta te an ni.
Kum 1888 ah Dokulha leh a unaupa Hausata chuan an khua te hruai in an rammu a,Lt. John Steward-a,kha tih lai a survey pawl a an hotu pa LU chu 3rd February ah an la a,hetih rual hian European dang pahnih leh Indian Sepoy pakhat an that tel bawk.
An ral lak sum te chu silai,pistol,fian leh sana a ni.
Heng mi an thah chhan nia lang chu an tan a hun lo la kal zel tura hlauhawm leh hnawk sak thei nia an hriat vang a ni.
An thil tih hian sawrkar beng a lo thlen chuan sawrkar thin a rim hle,Hausata leh a unaupa Dokulha hrem tur hian kum 1889 khan an rawn kal a,hei hi Vailen II kha ani.
An hotu pa chu Brig.Gen.Tregear a ni a.
Lt. Col. Nicolads-a leh Maj. Chaver-a an ho te sipai 200 in Lungtian khua an rawn thleng ani.
An rual hian Political Officer Lyal-a pawh a tel ni ngeia hriat ani.
Khua an rawn luh hian mipui ten an lo hriat lawk avang in an lo chhuahsan veka tumah an hmu lo.
Dokulha a tlanbo avang leh Hausata a lo boral tawh avang in an tum ber erawh an hlawhchham a mahse Hausata thlan atang erawh chuan silai leh pistol chu phawrh in Military Headquarter Simla ah an hawn leh ani.
Kum 1891 ah J.Shakespeare (Mizote’n Tarmit a tia an hriat),Lungleh (Lunglei) Superintendent chuan Capt. Hutchinson-a chu Dokulha man tur in a tir a,Fungkah khua ah man ani.
Mahse Dokulha hi mi ngeng leh luhlul a ni a,a kal duh loh avang in a man tu te hian hlang siam in an zawn. Engemaw chen Lunglei a tan tir a nih hnu in Hazaribagh Jail ah thawn ani.
Jail atang a a rawn chhuah hnu hian Fungkah khua ah hian khuang a chawi leh ngat.
Hemi hnuah hian Muslim Fakir (puithiam) thah avang in man a ni leh a,a tan chhung hian thurochhiah siam tura tih a ni a.
Tichuan Andaman thliar kar lam ah tan tir a ni ta.
Andaman-a a tan lai hian sakei kawlh zet mai nen kawnglai ah intawk in an in melh rem rawn hnuah sakei hian kawng kian in a tin san ta a ni.
Andaman a tan hun a zawh a chhuah a nih dawn ah kut sil nan ti in tang vengtu pakhat a that leh avang in damchhung tang tur a tih a ni a,a thih thleng in a tang ta reng ani.
Ps : Dokulha hian fapa 3 neiin Ngunlinga’n Bualpui tlang changin Tumthira leh Saichhuma’n Rulkual leh Lungpherah an lal bawk. Dokulha hming hi India tana zalenna sualtute (freedom fighters) zinga telh ani ..
by:Franciz lhp torel lai..@mizo thawnthu group
DOKULHA CHINZAH
Dokulha hi kum 1851 khan Cherhlun khua ah lo piang in a pa chu Taihmunga Chinzah ni in a nu chu Saitangi Ramliana fanu a ni .
Ramliana hian mumang mak tak nei in a mumang ah chuan thla 2 eng fiah tak leh ni thla in a an lai tat a hmu a,chu ni eng chuan thla eng chu a rawn enkhalh ta a ni, Chu mumang an hrilh fiah na ah chuan thla 2 te chu a fapa Ngulhmunga leh Taithaia an ni a,ni ve thung erawh chu Saitangi leh a fate an ni a,Saitangi fapa te ho Dokulha te unau rual tlang hrang hranga lalna chang ta te an ni.
Kum 1888 ah Dokulha leh a unaupa Hausata chuan an khua te hruai in an rammu a,Lt. John Steward-a,kha tih lai a survey pawl a an hotu pa LU chu 3rd February ah an la a,hetih rual hian European dang pahnih leh Indian Sepoy pakhat an that tel bawk.
An ral lak sum te chu silai,pistol,fian leh sana a ni.
Heng mi an thah chhan nia lang chu an tan a hun lo la kal zel tura hlauhawm leh hnawk sak thei nia an hriat vang a ni.
An thil tih hian sawrkar beng a lo thlen chuan sawrkar thin a rim hle,Hausata leh a unaupa Dokulha hrem tur hian kum 1889 khan an rawn kal a,hei hi Vailen II kha ani.
An hotu pa chu Brig.Gen.Tregear a ni a.
Lt. Col. Nicolads-a leh Maj. Chaver-a an ho te sipai 200 in Lungtian khua an rawn thleng ani.
An rual hian Political Officer Lyal-a pawh a tel ni ngeia hriat ani.
Khua an rawn luh hian mipui ten an lo hriat lawk avang in an lo chhuahsan veka tumah an hmu lo.
Dokulha a tlanbo avang leh Hausata a lo boral tawh avang in an tum ber erawh an hlawhchham a mahse Hausata thlan atang erawh chuan silai leh pistol chu phawrh in Military Headquarter Simla ah an hawn leh ani.
Kum 1891 ah J.Shakespeare (Mizote’n Tarmit a tia an hriat),Lungleh (Lunglei) Superintendent chuan Capt. Hutchinson-a chu Dokulha man tur in a tir a,Fungkah khua ah man ani.
Mahse Dokulha hi mi ngeng leh luhlul a ni a,a kal duh loh avang in a man tu te hian hlang siam in an zawn. Engemaw chen Lunglei a tan tir a nih hnu in Hazaribagh Jail ah thawn ani.
Jail atang a a rawn chhuah hnu hian Fungkah khua ah hian khuang a chawi leh ngat.
Hemi hnuah hian Muslim Fakir (puithiam) thah avang in man a ni leh a,a tan chhung hian thurochhiah siam tura tih a ni a.
Tichuan Andaman thliar kar lam ah tan tir a ni ta.
Andaman-a a tan lai hian sakei kawlh zet mai nen kawnglai ah intawk in an in melh rem rawn hnuah sakei hian kawng kian in a tin san ta a ni.
Andaman a tan hun a zawh a chhuah a nih dawn ah kut sil nan ti in tang vengtu pakhat a that leh avang in damchhung tang tur a tih a ni a,a thih thleng in a tang ta reng ani.
Ps : Dokulha hian fapa 3 neiin Ngunlinga’n Bualpui tlang changin Tumthira leh Saichhuma’n Rulkual leh Lungpherah an lal bawk. Dokulha hming hi India tana zalenna sualtute (freedom fighters) zinga telh ani ..
by:Franciz lhp torel lai..@mizo thawnthu group
Comments